آسیب‌ها و شگردهای سنجش و مقایسه
آسیب‌ها و شگردهای سنجش و مقایسه
دکتر حسن دادخواه (عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز و عضو انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه)
در دهه فجر و بزرگداشت و برگزاری جشن پیروزی انقلاب اسلامی معمولا بازار گزارش دهی از عملکرد دستگاه های دولتی و خصوصی رونق می گیرد و گرم می شود و هر یک می کوشند با نشان دادن رقم و عدد و نمودار از عملکرد خود دفاع کنند. در کنار این اقدام، گاهی نیز برخی نهادها و دستگاه ها به مقایسه و سنجش عملکرد خود و یا مجموعه دولت های پس از انقلاب با دوران قبل از انقلاب می پردازند.
بررسی آسیب شناسان اینگونه سنجش ها و مقایسه ها از نظر فنی و تخصصی البته در حوزه کار متخصصانه آمار و سنجش است تا میزان رعایت معیارهای علمی در این سنجش ها را بررسی نمایند و میزان علمی و واقعی بودن داده ها و نسبت دادن عملکرد به دستگاه ها را پایش و ارزیابی کنند. افزون بر امکان خطا و اشتباهات فنی و حرفه ای در تهیه اینگونه سنجش ها، گاهی نیز بر عملکردها و اقداماتی که اکنون اشتباه بودن آنها اثبات شده است، همچنان تاکید می گردد و به انجام آن افتخار می شود!
موضوع مهم در این باره، نقش این آمارها و داده ها و مقایسه ها در تصورات و ذهنیت و تصمیم سازی ها وتصمیم گیری های کشوری است. بالاخره نظام تصمیم گیری کشور بر پایه و اعتماد بر این داده ها وسنجش ها، استوار است و این آمارها خواهی نخواهی در ذهنیت سازی در مقامات عالی کشور و نظام موثر خواهد بود. آسیب دیگر این آمارها، طبعا تکیه بر کمیت و عدد است بدون توجه به کیفیت تولیدات و عملکردها و بدون در نظر داشتن مجموعه تاثیرات و اثرات امور معنوی اینگونه تولیدات در اعتماد ملی است.
موضوع سنجش و مقایسه گاهی نیز به حوزه هایی مانند نوع و ساختار حاکمیت و حکومت در قبل و بعد از انقلاب، سرایت و سوق داده می شود و خود به خود پای دین و ایدیولوژی به میان می آید. گاهی عشق و علاقه عاطفی افراد و تمایلات سیاسی و جناحی نیز در گزارش دهی و سنجش و مقایسه تاثیر می گذارد و عملا اصول آکادمیک و کلاسیک یک مقایسه و سنجش آماری زیر پا گذاشته می شود.
اخلاق حرفه‌ای در علم و دانش آمار ایجاب می کند تا از اعتماد مردم و مقامات به اینگونه مقایسه‌ها، استفاده نادرست صورت نگیرد و دانش و علم آمار فدای اغراض و حتا دلدادگی های معنوی و تنفرهای سیاسی نشود.
انتهای پیام/
