مناسبت ها، نامگذاری ها و تنظیم انتظارات

مناسبت ها، نامگذاری ها و تنظیم انتظارات/

دکتر حسن دادخواه
(عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز و عضو انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه ها)

پس از پیروزی انقلاب اسلامی و متناسب با فرهنگ و ادبیات دینی که در قالب جدید و تازه و همراه با قدرت حکمرانی چهره نشان داد، شکل سنتی برگزاری و بزرگداشت مناسبت های مذهبی کاملا دگرگون شد و تقویم و روزشمار کشورمان، با حذف مناسبت های مرتبط با حکومت سلطنتی، مناسبت های سنتی را با نامگذاری های جدید، در خود ثبت نمود.

فرض اصلی و پایه ای مقامات و مسئولان فرهنگ عمومی کشور، این بود که با نامگذاری مناسبت های تقویمی بر اساس مناسبت ها و شخصیت های دینی و شیعی، می توانند روح و روحیه متعبدانه و منش و سرشت ایمانی را در قلب های شهروندان ایرانی تقویت کنند و از این رهگذر, اتحاد و همبستگی میان مردم از یک سو و میان مردم و حاکمیت، بیشتر و استوارتر شود.

از این رو بود که روز جوان، روز پدر، روز مادر ، روز دختر و…….رنگ مذهبی پیدا کرد و بر اساس تاریخ قمری و روزهای تولد و مناسبت های شیعی نامگذاری شدند.

این سیاست نامگذاری تقویمی گرچه می توانست عملا به ایجاد دوگانگی میان فرهنگ ملی ایرانیان و فرهنگ دینی که اختصاصی به ایرانیان ندارد و متعلق به همه مسلمانان و شیعیان است، منجر گردد که متاسفانه اینگونه هم شد، گذشته از این، خود بخود موجب بالا رفتن سطح انتظارات مردم از ظرفیت شخصیت ها و و معصومان علیهم السلام گردید. به سخن دیگر، مردم عادی انتظار داشتند و دارند که نام بزرگ و شخصیت والا و نمونه این بزرگان مذهبی و شیعی، دست کم در همان مناسبت نامگذاری شده، گره گشای مشکلات روزانه آنان باشد و چنانچه این انتظارات برآورده نشود که بنا بر غیر منطقی بودن، برآورده هم نمی شود و نشده است، احتمالا کم ارج شدن اعتبار ایمانی نام این بزرگان دینی دور از انتظار نبود و نیست.

بی گمان نامگذاری رمز و نام عملیات ها و لشکرها در طول دفاع و جنگ تحمیلی موجب تقویت روحیه و بالا رفتن انرژی رزمندگان گردید و در سال های نخستین نامگذاری های تقویمی حتما شور و نشاط و معنویت ویژه ای به شهروندان بخشیده است ولی امروز و پس از گذشت چند دهه از پایان جنگ و عادی شدن آن نامگذاری ها، خود بخود خاطرات نازیبا و ناراحت کننده پاره ای شکست های نظامی و ناکامی های عرصه های دیگر، تصور نامیمونی از ارتباط آن نام های متبرک با شکست ها در اذهان ایجاد می کند. گویی انتظار می رفته است که قوت و تاثیر معنوی آن نام ها، کاستی ها و ناتوانایی های ما را جبران کند!

در هر حال، امروز و پس از گذر از مراحل احساسی و حماسه ای نخستین دهه پس از پیروزی انقلاب و در شرایطی که آماج حمله های ترکیبی از سوی دشمنان و بدخواهان قرار گرفته ایم، هیچ ابزار و سلاحی جز آگاهی و اندیشیدن منطقی و تنظیم انتظارات خویش، متناسب و مناسب با حقایق بیرونی، به عنوان یک پدافند ترکیبی غیر عامل، نمی تواند دشمنان و بدخواهان جمهوری اسلامی را با شکست روبرو کند.

انهای پیام/