جنبش دانشجویی آمریکا در حمایت از غزه مظلوم، ریشه ها و عوامل

جنبش دانشجویی آمریکا در حمایت از غزه مظلوم، ریشه ها و عوامل

داود سلیمانی (رئیس دفتر سیاسی انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها)

بنام  هستی بخش، خدای مهربان

موج اخیر اعتراضات ضدصهیونیستی در دانشگاه‌های غرب را می توان با جنبش دانشجویی ضد جنگ ویتنام در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰در کشورهای غربی مثل آمریکا، آلمان و فرانسه، در اعتراض به جنگ ویتنام دانست. جنبشی که به لحاظ فراگیری بی شباهت به جنبش وال استریت و جنبش ضد آپارتاید دهه ۱۹۸۰ نیست ، که در آن دانشجویان شرکت‌هایی را که با آفریقای جنوبی عصر آپارتاید، تجارت داشتند، هدف قرار دادند و در نهایت بیش از  پانزده دانشگاه و  دانشکده را وادار به قطع سرمایه‌گذاری با این کشور کردند. هرچند برخی مانند لورن لاسابه شپرد، استاد تاریخ در دانشگاه نیواورلئان، می‌گوید که اعتراضات طرفداران فلسطین به سطح التهاب و خشونت تظاهرات ضد جنگ ویتنام در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ نرسیده و با فشار برای سرنگونی حکومت همراه نبوده است.

شکل گیری جنبش اعتراضی دانشجویان ایالات متحده آمریکا،  از دانشگاه کلمبیا در اعتراض به جنایات رژیم صهیونیستی آغاز گردید و طی دو سه هفته فراگیر شد.  با این حال، فراخواندن پلیس برای مقابله با دانشجویان منجر به  تشدید خشونت در برخی از دانشگاه ها و جمع آوری چادرها و دستگیری و ضرب و جرح و زندانی و محرومیت از تحصیل برخی از آنان شد. در ادامه می توان ابعاد، چرایی و اهداف این جنبش اعتراضی را – ولو به اختصار-  توضیح داد.

• وسعت جنبش

دامنه این اعتراضات طی هفته های گذشته به  بیش از ۴۹ دانشگاه دیگر در سرتاسر آمریکا و برخی دیگر از کشورهای غربی  مانند: استرالیا:  (دانشگاه های ملبورن و سیدنی)؛ کانادا: (دانشگاه های مک گیل و کنکوردیا) ؛ فرانسه: (موسسه مطالعات سیاسی پاریس و دانشگاه سوربن)؛  ایتالیا:  (دانشگاه ساپینزا )؛ انگلستان:  (دانشگاه های لیدز، کالج لندن و دانشگاه وارویک)، کشیده شد. گستردگی این جنبش نشانگر خشم دانشجویان امریکا و اروپا از وسعت جنایات ضدبشری رژیم حاکم بر اسرائیل و حامیان آمریکایی – اروپایی اوست.

• علت جنبش

یکی از علل اساسی جنبش ریشه در شرکت جنایت آمیز رژیم آمریکا درکشتار غزه و حمایت و پشتیبانی مادی و معنوی از رژیم آپارتاید اسرائیل دارد که با وجدان و فطرت پاک انسان ها از هر مرام و عقیده ای در تضاد و تعارض افتاده است و از آنجا که دولتهای حامی اعم از آمریکا و اروپا و شورای امنیت، نسبت به این کشتار و ظلم فاحش در جهت حل مشکل، عکس العمل مثبتی نداشته اند، بلکه تمام لجستیک مورد نیاز رژیم صهیونیستی را با توجه به لابی قوی ان ها در ایالات متحده و اروپا، تامین نموده اند، دانشجویان و فطرت های پاکی که این ظلم آشکار را بر نمی تابند، دست به اعتراض زدند تا حاکمیت را به تجدید نظر در سیاست های حمایتی خود به اسرائیل وادار سازند. لذا این امر و بویژه حمایت‌های «جو بایدن» رئیس‌جمهور دموکرات آمریکا از رژیم صهیونیستی  و ظلم فاحش به مردم غزه ، وجدان انسانی دانشجویان را جریحه دار و به اعتراض واداشته است.

 دیگر از علت های این جنبش را می توان در نوع خواسته ی اصلی جنبش جستجو کرد. با مطالعه ی آرا و نظریات گوناگونی که در باره خواسته های دانشجویان توسط تحلیل گران مسائل سیاسی در داخل و خارج آمریکا ، ابراز شده است می توان این خواسته ی مرکزی دانشجویان را، حول حمایت موسسات آموزشی و دانشگاه های دولتی و خصوصی از رژیم آپارتاید اسرائیل دانست. از آنجا که دانشگاه ها در آمریکا و اروپا عموما دارای موقوفه هایی هستند که محل درآمد و سرمایه گذاری آنهاست ، دانشجویان خواستار قطع روابط مالی با رژیمی هستند که به هیچ یک از قواعد بین المللی و حقوق بشر پایبند نبوده و حمایت های مالی دانشگاه ها را صرف روایتی انسان ستیزانه از قوم یهود می کند که حتی خشم یهودیانی که روایت نژاد پرستانه‌ی صهیونیست‌ها را قبول ندارند برانگیخته است.فعالان دانشجویی می‌گویند که شرکت‌هایی که در داخل اسرائیل یا با آن کشور تجارت می‌کنند، در جنگ جاری اسرائیل در غزه شریک هستند.

چنانکه دانشجویان آغازگر جنبش در دانشگاه کلمبیا، از دانشگاه خواسته بودند که به سرمایه گذاری های خود در شرکت های بزرگی همچون گوگل و آمازون ، به ارزش بیش از یک میلیارد و دویست میلیون دلار در زمینه ی رایانش ابری با تل آویو پایان دهد. نکته قابل توجه این که اموال وقفی کالج ها و دانشگاه‌های آمریکایی، ارزشی معادل صدها میلیارد دلار دارند. برای مثال، اموال موقوفه دانشگاه کلمبیا در سال ۲۰۲۳ میلادی، به رقم ۱۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار رسید. اکنون و در جریان حدود ۶ ماه جنگ در غزه، اعتراضات دانشگاهی بر روی دو موضوع متمرکز شده است، نخست این که چه کسی موقوفات دانشگاهی را کنترل می کند؟ و نکته دیگر این که چگونه تصمیمات مربوط به این سرمایه‌گذاری ها گرفته می شود؟ بنا به گفته ی یک تحلیل گر انگلیسی (دیوید هرست)، دانشجویان دانشگاه ییل، از این دانشگاه مطالبه کرده‌اند سرمایه‌گذاری در همه شرکت‌های تولید تسلیحاتی را که به حمله اسرائیل به فلسطین کمک می‌کنند، قطع کنند. دانشگاه ییل دارای ساز و کار تبادل دانشجو با هفت دانشگاه اسرائیلی است. هاروارد برنامه‌های مشترکی را با سه مورد از این دانشگاه‌ها داشته در حالی که دانشگاه کلمبیا روابطی را با چهار مورد از آنها دارد.

باید دانست که گروه‌های حامی فلسطینیان در دانشگاه‌ها، سال‌هاست که خواهان حمایت از جنبش بی‌دی‌اس (BDS)  (انزوا، عدم سرمایه‌گذاری و تحریم) به عنوان راهی برای مقابله با اسرائیل هستند. آنها می گویند: دانشگاه می تواند با دانشگاه هایی که جنبش بایکوت، واگذاری و تحریم (BDS)  را قبول دارند، کار کرده و  انتخاب‌های متفاوتی انجام دهد تا به ما این امکان را بدهد که وقف آزاد داشته باشیم یعنی جایی که بدانیم پول ما به کجا می‌رود. خود این امر حاکی از عدم شفافیت عملکرد مالی موقوفه های دانشگاهها در سرمایه گذاری ها در اسرائیل نیز هست. چنانکه گفته شده : دانشجویان دانشگاه پومونا، در ماه فوریه (بهمن) به تصویب یک همه‌پرسی رای دادند که شامل درخواست‌هایی از دانشگاه برای افشای هرگونه سرمایه‌گذاری در تولید سلاح یا شرکت‌هایی بود که از سیستم «آپارتاید» در اسرائیل سود می‌برند. درخواست معترضان به رد کمک شرکت‌های مرتبط با اسلحه سازی برای ارتش اسرائیل است. البته دانشگاه از قبول درخواست دانشجویان برای خودداری از سرمایه‌گذاری در شرکت‌هایی که با ساخت و فروش تسلیحات به اسرائیل ارتباط دلرند خودداری کرده اما گفته است که درخواست دانشجویان برای راه‌اندازی کمیته بررسی سرمایه‌گذاری‌های دانشگاه و شفافیت در مورد عملکرد حدود چهارده میلیارد دلار موقوفات آن را پذیرفته‌ است.

مراد از ذکر نمونه های یاد شده آنست که یکی از علل اصلی جنبش  اعتراضی دانشجویان آمریکا و اروپا، کمک حکومت هایشان به شکل سیستماتیک به اسرائیل، بویژه در نسل کشی و جنایات علیه بشریت در نوار غزه، در تداوم جنایات گذشته است.

• حقیقت حقوق بشر

در این رابطه خوبست که نگاهی به تیتر برخی از اخبار خارجی و انعکاس بین المللی آن داشته باشیم:

• بیش از ۱۷۰۰ معترض دانشجوی حامی فلسطین طی دو هفته گذشته در دانشگاه‌های سراسر ایالات متحده از جمله «دانشگاه تگزاس» در آستین، «دانشگاه چاپل هیل» کارولینای شمالی، «دانشگاه پلی تکنیک ایالتی کالیفرنیا» در هامبولت و دیگر مراکز دانشگاهی دستگیر شده‌اند.
• برخی از دانشجویان براثر شلیک گلوله از صورت، چشم و پا مصدوم شده‌اند.
• در جریان اعتراضات روزهای گذشته در ایالات متحده صدها دانشجو و برخی اساتید دانشگاه های مختلف این کشور بازداشت شده اند.
• این اعتراضات در بسیاری از دانشگاه ها به خشونت کشیده شده است چون ماموران پلیس و گارد ملی و ایالتی با مداخله خشونت بار به دنبال برچیدن پادرهای تحصن دانشجویان برآمده اند.
• همچنین تعدادی ( نامعین) از دانشجویان دانشگاه های آمریکا نیز تعلیق، مشروط و در موارد نادری از دانشگاه اخراج شده اند.

بنابر این، این سخن درستی است که محور حقوق بشر در آمریکا با منافع و امنیت رژیم صهیونیستی، گره خورده است، زیرا اگر چنین نبود، حمایت سیستماتیک نظام آمریکا  از اسرائیل در ابعاد متنوع سیاسی دیپلماسی (که وتو های وی در شورای امنیت حاکی از آن است) صورت نمی گرفت . زیرا در بعد نظامی، لجستیک و سلاح های وی در خدمت اسرائیل است و در بعد مالی، حمایت های چند ده میلیارد دلاری از این رژیم جریان دارد و در حوزه سرمایه گذاری ها، نهادهای دولتی و خصوصی من جمله دانشگاه ها، در اسرائیل و یا با شرکت های اسرائیلی ، در سطح بالایی قراردادهای سرمایه گذاری دارند ، که همه  نشان دهنده لابی قوی صهیونیست ها در سیاستگذاری های کلان آمریکا است.

بنابر این حقوق بشر تا جایی محترم است که جلوی جنایات رژیم صهیونیستی و ظالم، امثال نتانیاهو و احزاب تندرو و موثر در اسرائیل را نگیرد. از این روست که ژست حقوق بشری آمریکا و ادعای آزادی و دموکراسی وی در این صحنه ها رنگ می بازد و دست آنان را بیش از پیش رو می کند. ظاهرا در این ماجرا، حقوق بشر تا جایی رعایت می شود که خط قرمزهای آمریکا، یعنی امنیت اسرائیل به خطر نیافتد. بی دلیل نیست آنجا که تمامی اعضای شورای امنیت به نفع فلسطین و غزه رای می دهند، آمریکا از حق وتوی خود استفاده می کند.

• موضع غیر قابل قبول دولت آمریکا

تاثیر جنبش دانشجویی در مورد ویتنام و آفریقا چنانکه در مقدمه ذکر آن رفت، به دلیل عمق جنبش و اعتراض فراگیر، توانست تاثیر خود را بگذارد، اگر این جنبش بتواند بیش از پیش تعمیق شود دیگر این سخن رئیس‌جمهور آمریکا که «این اعتراضات منجر به تغییر سیاست آن‌ها در خاورمیانه نخواهد شد.» رنگ خواهد باخت، زیرا که این حرکت دامن اروپا را نیز گرفته است، هرچند افرادی در آمریکا همچون جرج دایر، مدیر اجرایی و یکی از بنیانگذاران شبکه وقف، در پاسخ به  سوالی اعلام کرد که علیرغم فشاری که معترضان دانشجو از کالیفرنیا تا دانشگاه کلمبیا بر مسئولان وارد می‌کنند، هنوز هیچ پیشرفتی برای توقف و بیرون کشیدن سرمایه دانشگاه‌ها از سرزمین‌های اشغالی حاصل نشده است. او معتقد است که بسیاری از دانشگاه‌ها درخواست‌ها مبنی بر سرمایه‌گذاری نکردن در این سرزمین‌ها یا پایان دادن به جنگ در غزه را به عنوان حمله به یهودیان تلقی می کنند.

یعنی دولت آمریکا و بایدن برای فرار از جنایاتی که به نام آنان نوشته شده است ، سعی دارند تا با یهودی ستیز خواندن اعتراضات دانشجویان، آن را منکوب کنند .چنانکه تحلیلگر انگلیسی دیوید هرست تاکید می‌کند: «لابی ‌های حامی اسرائیل به سیاستمدارانی که از فلسطین حمایت کنند برچسب یهودستیزی می‌زنند.» و می‌افزاید: «آنها همانهایی هستند که مقام‌های وحشت‌زده و بزدل دانشگاه‌ها را وادار به اخراج اساتید به خاطر حمایتشان از فلسطین می‌کنند و با وجود آنکه خودشان را دموکرات جا می‌زنند شدیدا از ابزارهای فاشیست‌ها استفاده می‌کنند. آنها حاکمیت قانون، آزادی بیان و حق اعتراض کردن را به خطر انداخته‌اند. در حالی که معترضان این اتهام را رد می کنند، و وجود برخی از فرصت طلبان و یا عواملی را که سعی در به انحراف کشیدن جنبش را دارند، بی اثر نمی دانند.

سردمدار این طغیان علیه صهیونیسم نسل جدیدی از یهودیانی هستند که حضور فزاینده‌ای در اعتراضات دارند.»

• احیای ارمان فلسطین

به گزارش ایسنا، «دیوید هرست»، تحلیلگر اصالتا انگلیسی پایگاه «میدل ایست آی» در تحلیل خود درباره موج اعتراضات فراگیر دانشجویی در حمایت از آرمان فلسطین و محکومیت جنگ و جنایات رژیم صهیونیستی در نوار غزه می‌نویسد: جنبش اعتراضی ضد جنگ غزه باعث احیای آرمان ملی فلسطین شده و نسل جدیدی از یهودیان آمریکایی کم کم این ادعا را که صهیونیسم مالک روایتهای آنها است، به چالش می‌کشند. همچنین می افزاید که : این اعتراضات حالا تاثیری عمیق، بر خود غزه گذاشته ، چون مردم فلسطینی که این حمله را تحمل می‌کنند دیگر احساس نمی‌کنند که به حال خود رها شده‌اند.» و تاکید می‌کند که حمایت از فلسطین همه جا را فرا گرفته و این رخدادها بدون عواقب نخواهند بود.«جنبش ضد جنگ غزه در آینده نزدیک باعث احیای آرمان  فلسطین به طرزی که هرگز سابقه ندارد، خواهد شد.

در اردوگاه‌های آوارگان فلسطینی در لبنان، دیوارنگاره‌ها در ستایش نبردهای جنبش های فتح و سازمان آزادیبخش فلسطین جای خود را به سمبل‌های جدیدی در تحسین حمله هفتم اکتبر داده‌اند. نماد مثلث برعکس که برای چتربازان حماس در زمان فرود به روی دیوار مرزی در غزه در هفتم اکتبر استفاده می‌شود حالا همه‌جا به چشم می‌خورد.

جمعیت فلسطینی‌های ساکن در تبعید در هر تظاهراتی در سراسر جهان سردمدار هستند و اقداماتشان بر خلاف میل اسرائیل و حامیانش است. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل تصور می‌کرد اگر سالمندان آنها را بکشد، پسران و دختران آنها مبارزه را فراموش خواهند کرد اما نتانیاهو به عکس باعث تقویت و بازآفرینی علقه فلسطینی‌ها با سرزمین از دست رفته خود در همه جا شده است. از فلسطینی‌های ساکن اردوگاه آوارگان حطین در اردن بپرسید سرزمین آنها کجاست و جواب قاطع آنها این است: غزه یا کرانه باختری.

• شکست روایت دولت صهیونیست از یهودیت

جنگ غزه باعث بروز یک مناظره بی‌سابقه در میان پیروان یهودیت شده و حالا روشنفکران برجسته‌ای همچون «نائومی کلین»، خبرنگار کانادایی، استدلال می‌کنند که صهیونیسم «بتی دروغین است که ایده سرزمین موعود را برگرفته و آن را تبدیل به سند یک دولت میلیتاریستی – قومیتی کرده است.»کلین می‌نویسد: صهیونیسم «از ابتدا نوع زشتی از آزادی را تولید کرده که به کودکان فلسطینی نه به عنوان انسان بلکه به عنوان تهدید جمعیتی نگاه می‌کند همچون ماجرای  فرعون طبق کتاب خروج که نگران جمعیت رو به فزونی اسرائیلی‌ها بوده و دستور به مرگ پسران آنها داد».

او می‌نویسد: «یهودیان از کارهایی که دارد به نام آنها انجام می‌شود وحشت زده هستند. آنها وحشت زده هستند از اینکه مذهبشان چطور تبدیل به عذری برای اجرای یک پاکسازی قومیتی شده است. آنها وحشت کرده‌اند از این که چطور میراث آنها به مجوزی برای کشتن تقلیل یافته است. آنها از قدرتی که اسرائیل بر کنگره آمریکا، پارلمان انگلیس و هر حزب جریان اصلی دیگری در اروپا اعمال می کند وحشت زده هستند. یهودیان حالا این ادعا را که صهیونیسم مالک روایت آنها است به چالش می‌کشند. آنها در سطوح متعدد از بابت این اقدام متهم به خائن بودن شده‌اند.»

به نظر می رسد که چالش قرائت صهیونیستی از یهودیت با رویداد غزه و نسل کشی ها و جنایاتی که در این باریکه ی کوچک به وسعت و بزرگی بشریت اتفاق افتاد ، تعمیق شده و روز به روز در جنگ روایت ها این روایت انسانی از بشریت است که بر انواع تبعیض ها و مظالم فائق خواهد آمد.

جنبش دانشجویی آمریکا جنبش وجدان های بیدار مردم سراسر گیتی، علیه رژیم صهیونیستی و حامیان آمریکایی اروپایی آنان است.

 والسلام