نامه سرگشاده به رئیس محترم جمهوری اسلامی ایران

نامه سرگشاده به رئیس محترم جمهوری اسلامی ایران/
از شما انتظار داریم با اقدامی قاطع، به دخالتهای فراقانونی پایان دهید و دانشگاهها را به جایگاه واقعی خود بازگردانید/
روند کنونی انتصابات مدیریتی در دانشگاهها، که تحت نفوذ نهادهای فراقانونی قرار گرفته، قلب جامعه دانشگاهی را آزرده و امید به اصلاح را کمرنگ کرده است/
لزوم اصلاح روند انتصابات دانشگاهی و تحقق شایستهسالاری/
جناب آقای دکتر مسعود پزشکیان، رئیس محترم جمهور،
با سلام و احترام،
ما، جمعی از اساتید دانشگاههای کشور، این نامه را از سر دغدغه عمیق برای آینده علمی و فرهنگی ایران و با استناد به وعدههای صریح جنابعالی در انتخابات ۱۴۰۳ نگاشتهایم. شما بهعنوان پزشکی برجسته و دانشگاهی، که سالها در کنار ما در محیطهای علمی زیستهاید، بهتر از هر کس به نقش دانشگاهها در پیشرفت کشور و ارزش استقلال علمی واقف هستید. شما در کمپین انتخاباتی خود بر «وحدت و انسجام»، «پایان انزوای ایران»، و «بهرهگیری از ظرفیت نخبگان» تأکید کردید و قول دادید شایستهسالاری را در همه سطوح تقویت کنید. اما روند کنونی انتصابات مدیریتی در دانشگاهها، که تحت نفوذ نهادهای فراقانونی قرار گرفته، نهتنها با این وعدهها همخوانی ندارد، بلکه قلب جامعه دانشگاهی را آزرده و امید به اصلاح را کمرنگ کرده است.
مشاهدات ما نشان میدهد که نفوذ ملاحظات غیرعلمی در انتخاب مدیران دانشگاهی رو به افزایش است. بسیاری از روسای دانشگاهها، به جای شایستگی علمی و تجربه مدیریتی مرتبط، بر اساس وابستگی به نهادهای غیرمرتبط با آموزش عالی انتخاب میشوند، که این امر با آییننامههای وزارت علوم مغایرت دارد. اساتید برجسته و مستقل اغلب به دلایل غیرعلمی، مانند عدم انطباق با معیارهای نهادهای فراقانونی، از فرآیند انتخاب حذف میشوند.
گزارشهایی از تغییر یکجانبه ترکیب هیأتهای امنا برای تأیید افراد خاص وجود دارد. کاهش شاخصهای علمی در انتخاب استادان نمونه و دخالت مستقیم نهادهای نظارتی، مانند پیشنهاد افراد خاص برای پستهای مدیریتی، نیز مشاهده شده است. این روند، استقلال دانشگاهها را مخدوش کرده و اعتماد اساتید و دانشجویان را به نظام مدیریتی کشور کاهش داده است.
جناب آقای رئیسجمهور، دانشگاهها نهتنها موتور محرکه پیشرفت علمی، بلکه کانون امید نسل جوان به آیندهای بهتر هستند. دخالت نهادهای فراقانونی، که خارج از چارچوبهای قانونی و علمی عمل میکنند، روح دانشگاه را زخمی کرده است.
ما اساتید، که عمر خود را صرف تربیت نسلهای آینده کردهایم، شاهد مهاجرت نخبگان و کاهش انگیزه دانشجویان هستیم. این وضعیت نهتنها با وعدههای شما، بلکه با آرمانهای انقلاب اسلامی و سند چشمانداز ۱۴۰۴، که بر ارتقای جایگاه علمی ایران تأکید دارد، در تضاد است. شما که خود از جنس دانشگاه هستید، میدانید که هر تصمیم غیرشایسته در مدیریت دانشگاهها، نهتنها یک فرصت علمی را از کشور میگیرد، بلکه قلب هزاران دانشجو و استاد را میشکند.
ما از شما، بهعنوان رئیسجمهوری که به عدالت و انصاف متعهد است، درخواست داریم:
- معیارهای انتخاب مدیران دانشگاهی را بهصورت عمومی منتشر کنید و فرآیند انتصابات را کاملاً شفاف سازید.
- کمیتههای نظارتی مستقل با حضور نمایندگان واقعی اساتید، بدون دخالت نهادهای فراقانونی، تشکیل دهید.
- موارد نقض آییننامهها در انتصابات اخیر را توسط نهادی بیطرف بررسی و گزارش آن را منتشر کنید.
- فهرست نهادهای مجاز به اظهارنظر در انتصابات دانشگاهی را اعلام کنید و دخالت نهادهای فراقانونی را متوقف سازید.
- حقوق قانونی هیأتهای علمی در انتخاب مدیران، مطابق آییننامهها، تضمین شود.
- سازوکاری دائمی برای نظارت بر استقلال دانشگاهها ایجاد کنید تا از تکرار این روند جلوگیری شود.
جناب آقای رئیسجمهور، شما بارها از ضرورت شنیدن صدای مردم و نخبگان سخن گفتهاید. امروز، ما اساتید دانشگاه، که سالها با عشق به ایران و امید به آینده تدریس کردهایم، از شما میخواهیم صدای ما را بشنوید.
دانشگاهها متعلق به همه ملت ایران هستند، نه گروهی خاص. ما از شما انتظار داریم با اقدامی قاطع، به دخالتهای فراقانونی پایان دهید و دانشگاهها را به جایگاه واقعی خود بهعنوان خاستگاه علم، امید، و پیشرفت بازگردانید. ما آماده هرگونه همکاری برای تحقق این هدف هستیم و امیدواریم این نامه، آغاز گفتوگویی سازنده میان جامعه دانشگاهی و دولت شما باشد.
با احترام،
جمعی از اساتید و دلسوزان دانشگاههای کشور