آیا واقعا دانشگاه امام صادق(ع) موفق است؟
محسن صنیعی (عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز و عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه ها)
آقای دکتر زلفی‌گل وزیر علوم، تحقیقات و فنآوری در مراسم بزرگداشت مقام معلم در دانشگاه امام صادق (ع) بیان کرده اند که «یکی از مشکلات جامعه علمی کشور در حال حاضر این است که ما استادی دانشگاه و معلمی را یک تخصص نمی‌دانیم و این ضربه بزرگی به جامعه علمی زده است. اگر به یک استاد دانشگاه بگوییم باید آموزش معلمی ببینید چنین حرفی را توهین به خودش می‌داند.»
وی به یک پیش شرط استخدام اعضای هیأت علمی در دانشگاه ها اشاره و تاکید کرد: افرادی که می‌خواهند در دانشگاه استخدام شوند، در بدو ورود باید یک دوره شبانه‌روزی آموزشی و حداقل سه ماهه بگذرانند و این دوره ها، شرط صدور حکم آنها باشد.
وزیر علوم در ادامه بیان کرده اند که «این که دانشگاه امام صادق (ع) موفق بوده است و حدود یک سوم فارغ‌التحصیلان آن هیأت علمی دانشگاه‌ها شده‌اند به این دلیل است که به خوبی تلاش کرده‌اند، نسلی توانمند تحویل دهند و آموزش‌های بسیار خوبی ببینند. به نظرم این دانشگاه مکانی است که نظام و حاکمیت به آن اعتماد دارد و اساتید آن مورد وثوق نظام هستند. اگر این دانشگاه در خصوص تقویت علوم انسانی دیدگاه و راهکاری بیان کند، بازدهی بالایی خواهد داشت؛ از این رو انتظار ما از اساتید دانشگاه امام صادق (ع) این است که به ما راهکار بدهند.»
در خصوص سخنان وزیر علوم باید گفت
۱-این که بیان کرده اند که استاد دانشگاه، نیاز به آموزش معلمی و فنون تدریس است، البته سخن به جایی است ولی این که ادامه داده اند که لازم است که استادان در دوره آموزشی حداقل سه ماهه شبانه روزی شرکت کنند و این دوره، پیش شرط صدور حکم است، باید گفت که درست است که در این دوره ها، تدریس روش ها و کارگاه های روش تدریس گنجانده خواهد شد ولی این دوره شبانه روزی، آدم را به یاد پادگان و حکومت نظامی و احتمالا وارسی های عقیدتی می اندازد.
یکی از اهداف این دوره ها، احتمالا بازآموزی عقیدتی هم هست ولی طراحان این دوره ها توجه ندارند که شایستگی های عقیدتی با دوره های آموزشی، ساخته نمی شود.
اگر واقعا دنبال آموزش مهارت های تدریس به استادان هستیم، چه نیازی به دوره شبانه روزی و چه دلیلی وجود دارد که این دوره، پیش شرط صدور حکم باشد؟ آیا این دوره، امکان برگزاری به صورت دانشگاهی و غیر شبانه روزی نیست؟ و به عنوان نتیجه گیری این بند باید گفت که برای آموزش مهارت های تدریس برای استادان جدیدالاستخدام، لازم است که نظرات کارشناسی همه دانشگاه های کشور اخذ شود و بر اساس آن راهکار مناسبی اتخاذ شود. به نظر نمی رسد راهکار جناب وزیر، چنین مسیری را طی کرده باشد.
۲- جناب وزیر اشاره به موفق بودن سیستم آموزشی دانشگاه امام صادق کرده اند و دلیل آن را جذب یک سوم اعضای هیات علمی آن در دانشگاه ها بیان کرده اند و در ادامه خواسته اند که این موفقیت ها را به دانشگاه های دیگر، انتقال دهند. آیا واقعا بررسی مقایسه ای در همان علوم انسانی نشان داده است که دانشگاه امام صادق، موفق تر از دیگر دانشگاه های کشور بوده است؟
ملاک مورد نظر وزیر محترم در خصوص موفقیت دانشگاه امام صادق، بسیار جای تردید داشته و محل مناقشه فراوان است، چراکه جذب دانشجویان دانشگاه امام صادق در دستگاه های دولتی، بیش از آن که مرهون دانش و توانمندی علمی و تخصصی آنها باشد، مدیون روابط و مناسبات سیاسی و نوع نظام گزینش حاکم بر استخدام و انتصاب های دولتی است، کما این که دانش آموختگان دانشگاه امام صادق بیشتر زمانی بر مسند قدرت می نشینند و فراز می گیرند که اصول گرایان دستگاه اجرایی کشور را قبضه می کنند.
جالب است که بر اساس رتبه بندی دانشگاه های برتر کشور در علوم انسانی در رتبه بندی پایگاه استنادی جهان اسلام در سال ۹۴، دانشگاه امام صادق در رتبه ۱۷ قرار دارد. آیا دانشگاه امام صادق، اگر مورد پشتیبانی سیاسی نظام و در نتیجه پشتیبانی های قانونی و اداری مالی بعدی نبود، می توانست همین حد موفقیت را بدست آورد؟ آیا وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری می تواند شرایط یک دانشگاه خاص را بر عامه دانشگاه های تابعه، بسط دهد؟
۳- آقای وزیر در ادامه سخنرانی خود در این دانشگاه، به ضعف دانشگاه ها در آموزش مهارتی اشاره کرده اند و ضرورت گسترش آموزش مهارت-محور را بیان کرده اند، سخن، سخن به جایی است و لازم است که استادان محترم دانشگاه ها، در این خصوص بیشتر گفت و گو و ارائه راهکار دهند و نظام آموزشی دانشگاهی خصوصا آموزش مهندسی، مورد توجه بیشتر قرار گیرد. سخن در این زمینه فراوان است که به نوشتارهای بعدی سپرده می شود.
به نقل از: همدلی
