«امام حسین علیه السلام و حکومت فریب»

«امام حسین علیه السلام و حکومت فریب»

دکتر داود سلیمانی (سخنرانی و گفتگو در کلاب هاوس)

دکتر داود سلیمانی در سخنرانی شب عاشورا به زمینه های شکل گیری حکومت فریب بویژه در زمان معاویه پرداخت وگفت که زمینه های حاکمیت زور و شکنجه و فریب و دروغ یزید ریشه در دوره ی قبل و حکومت معاویه دارد:

زندان، شکنجه ارعاب، از رفتارهای حکومت معاویه است. وی سپس افزود: چنانکه در خطبه ی زهیر مقابل سپاه ابن زیاد، زهیر ، عبیدالله و پدرش زیاد را از کسانی می خواند که چشمها را از کاسه دراورده اند دست و پاها را قطع کرده و به نخل بسته اند و اصحاب علی و آزاد مردان را شکنجه کرده و به درخت آویخته اند و کسانی چون حجر بن عدی را کشتند(نک: ابومخنف، ۱۵۳)

او در ادمه شرح کوتاهی از ویژگی های فردی و اجتماعی امام پرداخت و گفت:
قبل از ورود به بحث ،ابتدا باید به ویژگی های بارز امام از جهت فردی و اجتماعی اشاره کرد. امام ویژگی های زیادی دارد که در این زمان محدود چندان نمی‌توان به همه ابعاد آن پرداخت لذا من به دو ویژگی اشاره می کنم شخصی و اجتماعی.

نماینده ی پیشین مجلس ششم و عضو جبهه ی مشارکت، ویژگی بارز شخصی امام ع را آزادگی حریت؛ و ویژگی اجتماعی حضرت را اصلاح‌گری و برخورد با فساد و تبعیض برشمرد.

عضو انجمن مدرسین دانشگاهها، در باره ی این دو ویژگی به سخنان و خطبه های امام ع اشاره کرده و گفت:
امام درباره آزادگی می فرماید:” ان لم تکن لکم دین و کنتم لا تخافون المعاد فکونوا احرارا فی دنیاکم.” یعنی اگر در دنیا دین ندارید و از روز معاد بیم، پس در دنیا آزاده باشید.
همچنین امام (ع) درباره فلسفه خارج شدنش از مدینه و مکه و یا خروجش بر حاکمیت فریب به اصلاح‌گری اشاره کرده و در بخشی از خطبه ی خویش می‌فرماید: ” وَ أَنِّی لَمْ أَخْرُجْ أَشِراً وَ لَا بَطِراً وَ لَا مُفْسِداً وَ لَا ظَالِماً وَ إِنَّمَا خَرَجْتُ لِطَلَبِ الْإِصْلَاحِ فِی أُمَّهِ جَدِّی ص أُرِیدُ أَنْ آمُرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ أَنْهَى عَنِ الْمُنْکَرِ وَ أَسِیرَ بِسِیرَهِ جَدِّی وَ أَبِی‏ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ.”
یعنی من برای خوشگذرانی و تباهی و ظلم و ستم خارج نشده ام بلکه برای اصلاح کردن ملت جدم و امر به معروف و نهی از منکر و اینکه به سیره ی جدم و پدرم عمل کنم ،خارج شده ام.

وی سپس امر به معروف را نه کاهیدن به امور جزئی بلکه امر حاکمیت فریب یزید پیوند می زند.
معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه تهران در دوره ی اصلاحات، در باره ی اصلاحگری امام گفت:
جامعه چرا نیازمند اصلاح و چرا نیازمند آزادگی و افراد آزاده است؟

– چه اتفاقی در یک حکومت باید بیفتد تا مشروعیت آن حکومت توسط امامی همچون حسین ع و یاران و رهروان وی سلب شود و تن به بیعت – که رسمیت بخشی به حاکمیت است – ندهد؟
خصوصیات یک حکومتی که باید اصلاح شود، چیست؟

این پژوهشگر دینی و مسئول پیشین گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات دانشگاه تهران ، خصوصیات حکومت فریب را که امام ع در صدد اصلاح آن برآمد چنین بر شمرد:
-الف. تحمیق و جهل با تکیه بر دین و ظواهر دین و به تعبیری جهل مقدس.
– رواج دین مبتنی بر شکل و ظاهر و بتعبیری جمود بر ظواهر دین. قشری گری.
ب: دروغ :حکومت فریب بر پایه ی دروغ استوار است. اینکه خود را امیرالمومنین میخواند خود می داند که دروغ می گوید چون در زدن چوب به لب و دندان این شعر را می خواند. یعنی کفری که به نفاق پوشیده شده است. علاوه بر اینکه چنانکه از این شعر بر می آید یزید کینه و حقد و حس انتقام‌جویی از مردان راستین بدل دارد:
لَعِبَتْ هاشِمُ بِالْمُلْکِ فَلاَ * خَبَرٌ جاءَ وَ لاَ وَحْىٌ نَزَلْ
لَیْتَ أَشْیاخِی بِبَدْر شَهِدُوا * جَزَعَ الْخَزْرَجُ مِنْ وَقْعِ الاَسَلْ
لاََهَلُّوا وَاسْتَهَلُّوا فَرَحاً * وَ لَقالُوا یا یَزِیدُ لاَ تَشَلْ
فَجَزَیْناهُ بِبَدْر مَثَلا * وَ أَقَمْنا مِثْلَ بَدْر فَاعْتَدَلْ
لَسْتُ مِنْ خِنْدِف إِنْ لَمْ أَنْتَقِمْ * مِنْ بَنِی أَحْمَدَ ما کانَ فَعَلْ»
ج:عوامفریبی: در میان خطبه امام، شمر برای جلوگیری از تاثیر کلام امام می‌گوید: هرکس آنچه را که او می گوید باور کند، معلوم می شود خدا را با دو دلی می پرستد. یعنی از حربه ی دین برای تحمیق استفاده می کند. در برابر استدلال از عِرق مذهبی و نه دلیل ، استفاده می کند. ( ابو مخنف، ۱۵۱)
د: عهد شکنی مردم کوفه
ه: فساد آشکار (خطبه در مقابل سپاه حر. در یکی از منازل راه . ابو مخنف.۱۰۹)
و: عدم امنیت بندگان واقعی خدا . «اَللّهُمَّ إِنَّکَ تَعْلَمُ إِنَّهُ لَمْ یَکُنْ مَا کَانَ مِنَّا تَنافُساً فِی سُلْطان، وَ لا التماساً مِنْ فُضُولِ الْحُطامِ، وَ لکِنْ لِنَرَىَ الْمَعالِمَ مِنْ دِینِکَ، وَ نُظْهِرَ الاِصْلاحَ فِی بِلادِکَ، وَ یَأْمَنَ الْمَظْلُومُونَ مِنْ عِبادِکَ، وَ یُعْمَلُ بِفَرَائِضِکَ وَ سُنَّتِکَ وَ أَحْکامِکَ»;(طهرانی.۱۰)

دکتر داود سلیمانی در بخش پایانی سخنرانی خود در شب عاشورا به دلایل آزادگی امام حسین ع اشاره کرد و گفت:
امام حسین انسانی بغایت آزاده و حر است . و به دلایلی در این باره می توان اشاره کرد:
الف: عدم بیعت ادلِّ دلیل است چرا که با پیامدهایی مواجه است:
– خطر جانی ، اعم از تهدید و تحدید و شکنجه و ایذا و اذیت
– به خطر افتادن خانواده و خاندان و مؤمنان به راه و هدف حسین که اصلاح وضعیت موجود است.
وی در باره ی اصلاحگری وی ادامه داد: حسین علیه اسلام اصلاحگر است، چنانکه فرمود: انما خرجت لطلب الاصلاح فی امه جدی:
«اَللّهُمَّ إِنَّکَ تَعْلَمُ إِنَّهُ لَمْ یَکُنْ مَا کَانَ مِنَّا تَنافُساً فِی سُلْطان، وَ لا التماساً مِنْ فُضُولِ الْحُطامِ، وَ لکِنْ لِنَرَىَ الْمَعالِمَ مِنْ دِینِکَ، وَ نُظْهِرَ الاِصْلاحَ فِی بِلادِکَ، وَ یَأْمَنَ الْمَظْلُومُونَ مِنْ عِبادِکَ، وَ یُعْمَلُ بِفَرَائِضِکَ وَ سُنَّتِکَ وَ أَحْکامِکَ»;(طهرانی.۱۰)

او همچنین بر بحث بازگرداندن امنیت جامعه، با تکیه بر این عبارت امام، “و یامن المظلومون من عبادک”انگشت تاکید نهاد و گفت امنیتی شدن فضای جامعه بیانگر فضای حاکم بر حکومت فریب است.

۲۷ مرداد ۱۴۰۰ شب عاشورا