اگر قبلاً بسیاری از مسئولان برای درمان یا حتی مسافرت به خارج از کشور می‌رفتند و کسی مطلع نمی‌شد ولی امروز حتی سفر همسر، دختر و داماد رئیس مجلس، می‌تواند بازتاب گسترده پیدا کند/
این فضای جدید را باید پاس بداریم. گسترش این فضا، باعث کمتر شدن فساد می‌شود/
با مسدود کردن فضای مجازی، امکان مسدود کردن فضای اطلاع‌رسانی وجود ندارد/
فضای مجازی، فرصت یا تهدید
محسن صنیعی (مدرس دانشگاه و عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه ها)
خبر مسافرت همسر، دختر و داماد رئیس مجلس، به ترکیه در روزهای اخیر بازتاب بسیار گسترده‌ای خصوصاً در فضای مجازی پیداکرده است. صداوسیما و خبرگزاری‌های رسمی، شاید کمتر تمایل دارند به آن بپردازند.
نگارنده بنا ندارد وارد اصل مسافرت خانواده ریاست مجلس شود زیرا که آنان نیز مانند همه آحاد مردم می‌توانند هم سفر داخلی و هم سفر خارجی داشته باشند و همچنین وارد این نکته که با چه اهدافی این خبر بازتاب گسترده پیدا کرده است، نمی‌شود. آنچه موردنظر نگارنده است این است که ما وارد دنیای جدید بدون بازگشتی شده‌ایم که در آن، امکان مسدود کردن اطلاعات وجود ندارد.
اگر قبلاً بسیاری از مسئولان برای درمان یا حتی مسافرت به خارج از کشور می‌رفتند و کسی مطلع نمی‌شد ولی امروز حتی سفر همسر، دختر و داماد رئیس مجلس، می‌تواند بازتاب گسترده پیدا کند خصوصاً اگر این سفر در ماه مبارک رمضان باشد و نیز این سفر متعلق به خانواده سرداری باشد که همه مدیران قبلی را به اشرافی گری متهم کرده بود و خود را در ردیف مردم عادی جامعه نشان داده بود. این پدیده، نشان می‌دهد که حساسیت‌های جامعه، بسیار بیشتر شده است.
در نتیجه مجموعه مدیران و سیاست‌گذاران کشور، باید بپذیرند از دوره‌ای که شاید کسی آن‌ها را نمی‌دید خارج شده‌اند و به دوره‌ای وارد شده‌اند که در هر لحظه، هزاران دوربین، آن‌ها را نگاه می‌کند، به عبارتی وارد دنیایی شده‌ایم که همه دیوارها، شیشه‌ای است و در هر لحظه، تحت نظارت چشم‌های تیزبین مردم هستند. ممکن است به قول مرحوم امام نرسیده باشیم که عالم محضر خداست ولی حتماً به این باور رسیده‌ایم که در عالم، هزاران چشم مخلوقات خدا، ما را نظاره می‌کنند.
در تمام مدتی که برای تحصیل دوره دکتری، در انگلیس بودم برایم خیلی مهم بود که چرا مثلاً افکار عمومی برایشان مهم است که زن تونی بلر که خود یک وکیل بود، رفته برای خرید دو واحد آپارتمان در لندن، یک نفر را واسطه کرده که در استرالیا پرونده کلاه‌برداری دارد. رسانه‌ها او را چنان بازخواست کردند که در جلو همه خبرنگاران به گریه افتاد. یا مثلاً این خبر رسانه‌ای شد که نخست‌وزیر اسکاتلند در دوره انتخابات مجلس، دفتر نمایندگی خودش را دفتر تبلیغاتی حزبش کرده و هم مجبور به بازپرداخت هزینه‌ها شد و هم استعفا داد.
یا مثلاً چرا فلان شهردار، از اموال بیت‌المال برای سوخت خودرو شخصی استفاده کرده. پاسخی که می‌توانستم به این پرسش‌ها داشته باشم این است که هر چه رسانه‌ها، فعال‌تر باشند، مدیران تحت نظارت بیشتری قرار دارند پس فساد کمتر می‌شود. هیچ رسانه حرفه‌ای که اعتبار حرفه‌ای خود را مدیون درست عمل کردن است به دنبال نشر اکاذیب نخواهد رفت. خوشبختانه، با گسترش فناوری اطلاعات و اینترنت و فضای اجتماعی، حساسیت جامعه بسیار ریزتر شده است.
اگر قبلاً قتل‌های مختلف اتفاق می‌افتاد و رسانه‌ای نمی‌شد، امروز، هر قتل رسانه‌ای می‌شود و مورد تحلیل و بررسی فضای رسانه‌ای و اجتماعی قرار می‌گیرد. این فضای جدید را باید پاس بداریم. گسترش این فضا، باعث کمتر شدن فساد می‌شود.
نامه‌ای به نام ۲۵۰۰نفر از استادان بسیجی دانشگاه‌ها، به سران قوا نوشته‌شده است که صرف‌نظر از نحوه اخذ امضا که وارد آن نمی‌شوم، در این نامه ادعا می‌شود که «فراگیری و گسترش بسیاری از ناهنجاری‌های فرهنگی، بزه‌های اجتماعی، فروپاشی خانواده، فساد اخلاقی، هتک حرمت، گسترش اعتیاد، اشاعه فحشا، بی‌عفتی، بی‌غیرتی، بی‌اعتمادی، ناامنی، ترور، قتل، روابط نامشروع، سقط‌جنین، خودکشی، کلاه‌برداری و دستبرد به جان و مال مردم شریف کشورمان ریشه در فضای مجازی دارد.»
این نامه ذهنیتی را نشان می‌دهد که بر سیاست‌گذاران ما نسبت به فضای مجازی وجود دارد. درصورتی‌که باید گفت ناهنجاری‌های اجتماعی همیشه وجود داشته است، بدون فضای مجازی، جامعه کمتر در جریان این ناهنجاری‌ها قرار می‌گرفت ولی الان به برکت فضای مجازی، جامعه بسیار بیشتر در جریان این ناهنجاری‌ها قرار می‌گیرد.
شاید این اطلاع‌رسانی‌ها بتواند زمینه‌ساز کنترل و مدیریت ناهنجاری‌های اجتماعی بشود. با مسدود کردن فضای مجازی، امکان مسدود کردن فضای اطلاع‌رسانی وجود ندارد. بهتر آن است که فضای موجود رسانه‌ای را بپذیرید و به دنبال بهبود کیفیت و حتی گسترش کمی آن باشید تا مردم اعتماد بیشتری به مجریان و سیاست‌گذاران داشته باشند.
به نقل از: همدلی
