هدف گذاری های ملی و تمدنی چگونه تعیین می شود؟
هدف گذاری های ملی و تمدنی چگونه تعیین می شود؟
دکتر حسن دادخواه (عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز و عضو انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه)
انسان های هدفمند، به رغم گرفتاری های روزانه، ولی راه ثابت و از پیش تعیین شده ای را پیگیری می کنند.
جامعه هدفمند، می داند که به کدام سو می رود و در کدام راه در پویش و رهنورد است. کشور هدفمند، تمام و چهارچوب برنامه ریزی های خود را در راه رسیدن به اهداف اصلی متمرکز کرده است و امور روزانه و کوتاه مدت، آن را از ادامه حرکت به نقطه ها و اهداف باز نمی دارد.
فرد فرد انسان ها، شخصا و به تنهایی و به کمک بررسی ها و رایزنی با دیگران، هدف کلی زندگی خویش را تعیین می کند.
جوامع کوچک و خرد انسانی، نیز هر کدام به کمک خرد جمعی و بررسی و مشورت با کارشناسان، مسیر کلی و بلند مدت خود را ترسیم می کنند.
کشورها و ملت ها چطور؟ سرنوشت نسل هایی از شهروندان و اتباع یک کشور که در قالب یک ملت، سرنوشتی مشترک دارند، چگونه و بر پایه کدام الگو و در چه فرایندهایی، چشم انداز بلند مدت خویش را تعیین و ترسیم می کنند؟
مقامات عالی رتبه در سرزمین ها و کشورهای جهان در این باره به چه تجربه ای رسیده اند؟
در نظام های محلی و سنتی که بطور علمی و مدرن، برنامه ریزی بلندمدت، به شکل امروزی وجود نداشت، شاید و چه بسا وصیت نامه ها و توصیه نامه های بزرگان اقوام و ملل، برای جمعیت های جوان، در جایگاه و مانند همین سیستم برنامه ریزی قرار داشت. بزرگان اقوام بر اساس تجربه های خویش و بر پایه باورهایی مرسوم و مورد قبول همگان، در قالب متن های بلند و در جایگاه یک دلسوز، گاهی به نوشتن وصیتنامه و توصیه نامه اقدام می کردند و اینگونه گمان می کردند که سرنوشت و مسیر کلی جمعیت و جامعه مورد نظر خویش را تضمین و ترسیم کرده اند.
اما و اما که در جامعه ها و کشورهای امروزی، کار به مراتب پیچیده و دشوار است و هیچ فرد و مقامی نمی تواند به تنهایی و بر پایه گمانه و باورهای شخصی و قلبی، آینده و مسیر راه و اهداف بلندمدت یک ملت و تمدن بشری را ترسیم کند و بر آن پافشاری کند.
زیست جمعی و در قالب یک ملت و در کلیتی بزرگتر یعنی نظم جهانی و با وجود پیشرفت ارتباطات و در هم تنیدگی ملت ها و سرنوشت ها، چه بسیار که کار برنامه ریزی و هدف گذاری ملت ها را دستخوش محدودیت ها نموده است به گونه ای که هیچ مقامی در همه کشورهای جهان نمی تواند در پستوی باورهای ذهنی و شخصی و اعتقادات قلبی، برای کشور خود، نقشه راه ترسیم کند.
امروزه برنامه ریزی و هدف گذاری و تعیین نقشه راه برای یک ملت، جز با بهره جویی از خرد جمعی و طی فرآیندهای قانونی و رسمی و رایزنی با نخبگان و فرهیختگان و متخصصان همه رشته ها، غیر ممکن و محال است و جز این راه، چکش به سندان کوبیدن و بر باد دادن سرمایه ملی است.
بر این پایه، تجربه همه مقامات عالی دلسوز در همه کشور های جهان، بهره گیری از نیروهای فکری احزاب و سندیکا ها و انجمن های تخصصی و شوراهای مشورتی و مستقل است.
نیک روشن است که سرنوشت یک ملت و تمدن را نمی توان به دست آرزوهای غیر مستند و رویاهای تاریخی و احساسات هیجانی گره زد و سپرد.
انتهای پیام/
