آقای رئیس جمهور، به کاخ ظالمان نمیرفتید!
در نگاه بعضی از مسئولین جمهوری اسلامی، اصولا یک نگاه منفی نسبت به همه تاریخ ایران پیش از اسلام وجود دارد.
محسن صنیعی (مدرس دانشگاه و عضو انجمن اسلامی مدرسین دانشگاهها)
آقای رئیسی، رئیس جمهور محترم، در جریان سفر استانی به استان فارس، در بازدید از بنای تخت جمشید گفتهاند که «بناها و مواریث تاریخی نظیر تخت جمشید نشان از هنر والای ایرانیان از سدههای گذشته دارد که امروز با گذشت قرنهای متمادی همچنان مایه حیرت و ستایش است.» در ادامه بیان کردند: «پیام دیگر بنای تخت جمشید خطاب به ستمگران است که ببینند سرنوشت کسانی که به مردم ظلم میکنند، چیست.»
این سخنان را اگر در کنار سخنان نقدی معاون هماهنگ کننده سپاه قرار دهیم که گفته بود:«سلسله پلید هخامنشی که بزرگترین کشتارها و خیانتها را در کشور کرد بعد از افول قدرت کشور را دو دستی تقدیم یونان کرد. از سوی دیگر ساسانیان هم بعد از افول قدرت کشور را به مغولها تقدیم کردند.»، میتوان این نتیجه را گرفت که در نگاه بعضی از مسئولین جمهوری اسلامی، اصولا یک نگاه منفی نسبت به همه تاریخ ایران پیش از اسلام وجود دارد.
البته در نگاه بسیاری از اسلامپژوهان ایراندوست، چنین نگاهی وجود ندارد، مثلا این سخن علامه طباطبایی مشهور است که کوروش را با ذوالقرنین برابر دانسته، یا آن که استاد دکترغلامحسین ابراهیمی دینانی، بیان میکنند: «زمانی که بخشهای زیادی از اروپا در توحش به سر میبردند ما کوروش داشتهایم و منشور حقوق بشر. این منشور زنده است»
یا آیتالله سیدمحمد خامنهای بیان کردهاند: «کورش و فرزندش با جهاد فرهنگی به ظاهر نظامی خود، توحید را در بینالنهرین و سومر و مصر و آتن (یونان) گسترش دادند.» ایشان در مورد تمدن ایران بیان میکنند که «سرزمین ایران یکی از چند سرزمین انگشتشماری است که پایهگذار تمدن بشری و موجب رشد و توسعه حکمت و اندیشه و علوم در سراسر جهان بودهاند و تمدن و دانش امروز جهان به ویژه در غرب مرهون خدمات ایران و این چند کشور است و به همین دلیل ایران و این چند کشور که از جمله هند و عراق و مصر و چین میباشند، حق بزرگی بر دنیای دیروز و امروز و فردا دارند.»
خوشبختانه، این نگاه مثبت در سیستم آموزشی نسبت به کوروش و تخت جمشید وجود دارد. مثلا در کتاب مطالعات اجتماعی، مقطع چهارم ابتدایی، در پرسش از کیستی کوروش از او به نیکی یاد میشود و بیان میشود: «کوروش مردی از قوم پارس بود… حکومت قدرتمند هخامنشیان را بهوجود آورد. کوروش پادشاهی خردمند و باهوش بود.او با مردم سرزمینهایی که فتح میکرد با احترام و مهربانی رفتار میکرد.» (مطالعات اجتماعی، مقطع چهارم ابتدایی، ۱۳۹۷: ص، ۵۱)
در جایی دیگر در خصوص ساخت تخت جمشید آمده است «صدها نفر از اقوام و ملیتهای مختلفی که در قلمرو هخامنشیان زندگی میکردند، در ساخت آن شرکت داشتند. آنها برای این کار دستمزد میگرفتند. البته معماری اصلی تخت جمشید را اقوام پارسی انجام دادهاند.» (همان کتاب، ص، ۵۲).
از ایران قبل از اسلام که به گواه همه مورخان، بر توسعه تمدن اسلامی نقش داشته است میتوان از دانشگاه جندیشاپور نام برد. این دانشگاه یکی از مراکز علمیِ مهمِ در زمان ساسانیان بودهاست؛ و از باستانیترین مراکز آموزشی خاورمیانه محسوب میشود.
در این دانشگاه آموزشهایی در حوزههای پزشکی، فلسفه، الهیات و علوم ارائه میشد. این آموزشها بر اساس سنت زرتشتی و ایرانی، و همچنین با بهره بردن از سنت یونانی و هندی بود. نهادِ جدیدِ بیمارستان به عنوان مرکز درمان و آموزش پزشکی نیز در این دانشگاه شکل گرفت که اهمیت و تأثیر بسیاری در تاریخ علم پزشکی داشتهاست.
به علاوه بیمارستانِ این دانشگاه، مهمترین مرکز پزشکی جهانِ باستان در قرنهای ۶ و ۷ میلادی بودهاست، پس از اسلام، این دانشمندانِ جندیشاپوری هستند که در شهر بغداد، پایتختِ خلافتِ اسلامی در شکوفایی تمدّنِ اسلامی و انتقالِ میراثِ کهنسالِ جندیشاپوری به دنیای اسلام تأثیر فراوان داشتند. بهویژه جایگاهِ پزشکانِ جندیشاپوری در پیدایش و شکوفایی دانشِ پزشکی در میانِ مسلمانان، چمشگیر است.
اما سخن آخر، در نقد این که از ظلم و ناعدالتی در سلسله پادشاهان قبل از اسلام سخن گفته شده است باید گفت، مگر حکومتهای پس از اسلام در ایران، بری از ظلم و فساد و ناعدالتی بودهاند. اصولا فساد و ناعدالتی و ظلم، تا همین دنیای جدید، با قدرت عجین است، مگر آن که همه صاحبان قدرت، خود را مقید به قانون بدانند و به انتخاب واقعی مردم در قدرت باشند و تحت نظارت مردم قرار گیرند.
انتهای پیام/
به نقل از: همدلی
